Κετογονική δίαιτα Κετογονική δίαιτα: Τα οφέλη και οι παρενέργειες που προκαλεί

Κετογονική δίαιτα: Τα οφέλη και οι παρενέργειες που προκαλεί

Καρτσωνάκη Χριστίνα RD, MSc, BSC Κλινική Διαιτολόγος - Διατροφολόγος
Καρτσωνάκη Χριστίνα RD, MSc, BSC
Κλινική Διαιτολόγος - Διατροφολόγος

Τα τελευταία χρόνια, η κετογονική δίαιτα έχει συγκεντρώσει σημαντική προσοχή για τις δυνατότητές της να "μεταμορφώνει" σώματα, όπως προβάλλεται αρκετά στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Από τους λάτρεις της απώλειας βάρους μέχρι τα άτομα που αναζητούν μεταβολικές βελτιώσεις και ενισχυμένη γνωστική λειτουργία, η κετογονική δίαιτα έχει αναδειχθεί ως μια εναλλακτική προσέγγιση στη διατροφή. Μειώνοντας δραστικά την πρόσληψη υδατανθράκων και αυξάνοντας την κατανάλωση υγιεινών λιπαρών, αυτή η δίαιτα με χαμηλούς υδατάνθρακες και υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά στοχεύει στη μετατόπιση του σώματος σε κατάσταση κέτωσης, όπου βασίζεται στο λίπος για καύσιμο αντί για τους υδατάνθρακες. Επίσης, αξίζει να αναφερθεί ότι η κετογονική δίαιτα είναι μία δίαιτα διαχείρισης της επιληψίας, κυρίως στα παιδιά, η οποία χορηγείται όταν η αντιεπιληπτική αγωγή δεν έχει επιφέρει τα επιθυμητά αποτελέσματα. Είναι γνωστή από το 1920 και συγκαταλέγεται στις διατροφές διαχείρισης κλινικών περιστατικών. Σήμερα, όπως αναφέραμε και παραπάνω αποτελεί μία "hot" δίαιτα και για την απώλεια βάρους.

Τι είναι η κετογονική δίαιτα και πώς λειτουργεί;

Η κετογονική δίαιτα, συχνά αναφερόμενη ως δίαιτα κέτο, είναι μια δίαιτα χαμηλής περιεκτικότητας σε υδατάνθρακες και υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά που έχει γίνει γνωστή για τα πιθανά οφέλη που παρέχει στην υγεία. Ο κύριος στόχος της κετογονικής δίαιτας είναι η μετατόπιση του μεταβολισμού του σώματος σε μια κατάσταση που ονομάζεται κέτωση.

Υπό κανονικές συνθήκες, το σώμα βασίζεται κυρίως στους υδατάνθρακες (γλυκόζη) ως κύρια πηγή ενέργειας. Όταν όμως οι υδατάνθρακες είναι περιορισμένοι, όπως στην κετογονική δίαιτα, το σώμα αναγκάζεται να βρει μια εναλλακτική πηγή καυσίμου. Αρχίζει να διασπά το αποθηκευμένο λίπος σε μόρια που ονομάζονται κετόνες στο συκώτι. Οι κετόνες χρησιμοποιούνται στη συνέχεια ως καύσιμο από το σώμα, συμπεριλαμβανομένου του εγκεφάλου, ο οποίος συνήθως καταναλώνει γλυκόζη.

Για να επιτευχθεί η κέτωση, η δίαιτα συνήθως περιλαμβάνει τη δραστική μείωση της πρόσληψης υδατανθράκων σε περίπου 20 - 50 γραμμάρια την ημέρα, που είναι σημαντικά χαμηλότερη από τη μέση πρόσληψη υδατανθράκων. Αυτός ο περιορισμός ωθεί το σώμα να χρησιμοποιεί λίπος για ενέργεια αντί για υδατάνθρακες, οδηγώντας σε απώλεια βάρους και άλλα πιθανά οφέλη.

Η κετογονική δίαιτα δίνει συνήθως έμφαση στην κατανάλωση υψηλών ποσοτήτων υγιεινών λιπών, μέτριας πρόσληψης πρωτεϊνών και πολύ χαμηλής πρόσληψης υδατανθράκων. Η αναλογία των μακροθρεπτικών συστατικών σε μια τυπική κετογονική δίαιτα είναι περίπου 70 - 75% των θερμίδων από λίπος, 20 - 25% από πρωτεΐνες και 5 - 10% από υδατάνθρακες.

Με τον περιορισμό των υδατανθράκων και την αύξηση της πρόσληψης λίπους, το σώμα ενθαρρύνεται να εισέλθει σε κατάσταση κέτωσης, όπου γίνεται πιο αποτελεσματικό στην καύση λίπους για καύσιμο. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια βάρους, βελτιωμένη ευαισθησία στην ινσουλίνη, μειωμένη πείνα και πιθανά οφέλη για ορισμένες παθήσεις της υγείας.

Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η κετογονική δίαιτα μπορεί να μην είναι κατάλληλη για όλους, ούτε για μεγάλα χρονικά διαστήματα και συνιστάται να συμβουλευτείτε έναν διαιτολόγο πριν ξεκινήσετε τη δίαιτα, ειδικά για άτομα με υποκείμενες παθήσεις υγείας ή ειδικές διατροφικές ανάγκες.

Οι κανόνες της κετογενικής διατροφής

Η κετογονική δίαιτα ακολουθεί συγκεκριμένους κανόνες για την προώθηση μιας κατάστασης κέτωσης, όπου το σώμα καίει λίπος ως κύριο καύσιμο.

Οι βασικές αρχές της κετογονικής διατροφής περιλαμβάνουν:

  • Περιορισμό των υδατανθράκων

Η δίαιτα περιορίζει την πρόσληψη υδατανθράκων σε ένα εύρος 20 - 50 γραμμαρίων την ημέρα, ή περίπου 5 - 10% των συνολικών ημερήσιων θερμίδων (μια μέση κατανάλωση φτάνει το από το 45 - 60%). Αυτό σημαίνει ότι αποφεύγονται τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες, όπως τα δημητριακά, τα αμυλούχα λαχανικά (πατάτα, παντζάρι καλαμπόκι), τα ζαχαρούχα σνακ και τα περισσότερα φρούτα. Αντ' αυτού, η έμφαση δίνεται στα λαχανικά με χαμηλούς υδατάνθρακες, όπως τα φυλλώδη λαχανικά, το μπρόκολο και το κουνουπίδι, τα οποία παρέχουν απαραίτητα θρεπτικά συστατικά και φυτικές ίνες, διατηρώντας παράλληλα την πρόσληψη υδατανθράκων στο ελάχιστο

  • Αύξηση κατανάλωσης υγιεινών λιπών

Η πλειοψηφία των θερμίδων στην κετογονική δίαιτα προέρχεται από υγιεινά λίπη. Περίπου το 70 - 75% της ημερήσιας πρόσληψης θερμίδων θα πρέπει να προέρχεται από πηγές όπως το αβοκάντο, οι ξηροί καρποί και οι σπόροι, το ελαιόλαδο, το λάδι καρύδας, το βούτυρο και τα λιπαρά κομμάτια κρέατος. Αυτά τα λίπη παρέχουν ενέργεια, προάγουν τον κορεσμό και υποστηρίζουν την παραγωγή κετονών στο σώμα

Επιπλέον, η κετογονική δίαιτα ενθαρρύνει τη μέτρια κατανάλωση πρωτεϊνών, συνήθως περίπου 20 - 25% των συνολικών ημερήσιων θερμίδων. Αυτό επιτυγχάνεται μέσω πηγών όπως το κρέας, τα πουλερικά, τα ψάρια, τα αυγά και επιλογές πρωτεϊνών φυτικής προέλευσης. Η επαρκής ενυδάτωση, η παρακολούθηση των επιπέδων των υδατανθράκων και των κετονών, η προτεραιότητα σε τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε θρεπτικά συστατικά και η εξατομίκευση της προσέγγισης με βάση τις προσωπικές ανάγκες και προτιμήσεις είναι επίσης σημαντικές πτυχές της ακολουθίας της κετογονικής δίαιτας. Είναι ζωτικής σημασίας να συμβουλευτείτε έναν διαιτολόγο πριν ξεκινήσετε τη δίαιτα, ειδικά για άτομα με υποκείμενες παθήσεις, ώστε να διασφαλίσετε ότι είναι κατάλληλη και ασφαλής για αυτούς.

Κατανάλωση τροφής και ινσουλίνη

Η κετογονική δίαιτα είναι μια δίαιτα χαμηλή σε υδατάνθρακες και υψηλή σε λιπαρά που μπορεί να έχει αντίκτυπο στα επίπεδα ινσουλίνης. Με τη σημαντική μείωση της πρόσληψης υδατανθράκων, μειώνεται η ανάγκη του οργανισμού για ινσουλίνη. Οι υδατάνθρακες είναι το κύριο μακροθρεπτικό συστατικό που προκαλεί αύξηση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα, οδηγώντας στην απελευθέρωση ινσουλίνης από το πάγκρεας. Με την έλλειψη υδατανθράκων, τα επίπεδα ινσουλίνης παραμένουν χαμηλά και σταθερά. Αντί να βασίζεται στη γλυκόζη για ενέργεια, το σώμα εισέρχεται σε κατάσταση κέτωσης, όπου χρησιμοποιεί κυρίως κετόνες που προέρχονται από το λίπος ως κύρια πηγή καυσίμου. Αυτή η μειωμένη ανάγκη για ινσουλίνη και τα σταθερά επίπεδα σακχάρου στο αίμα μπορεί να είναι ευεργετικά για άτομα με αντίσταση στην ινσουλίνη ή διαβήτη τύπου 2. Ωστόσο, είναι σημαντικό να παρακολουθείτε στενά τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα και να συνεργάζεστε με έναν επαγγελματία υγείας για να προσαρμόσετε τις δόσεις των φαρμάκων, όπως απαιτείται, κατά την εφαρμογή της κετογονικής δίαιτας, ώστε να διασφαλίζεται η ασφαλής και αποτελεσματική διαχείριση των επιπέδων ινσουλίνης.

Τι είναι οι κετόνες;

Οι κετόνες, επίσης γνωστές ως κετονικά σώματα, είναι μόρια που παράγονται από το ήπαρ ως εναλλακτική πηγή καυσίμου όταν το σώμα βρίσκεται σε κατάσταση κέτωσης. Σχηματίζονται από τη διάσπαση των λιπαρών οξέων στο ήπαρ κατά τη διάρκεια περιόδων χαμηλής διαθεσιμότητας υδατανθράκων ή νηστείας. Τα τρία κύρια κετονικά σώματα είναι:

  • Β-υδροξυβουτυρικό
  • Ακετοξικό
  • Ακετόνη

Οι κετόνες είναι υδατοδιαλυτές και μπορούν να μεταφερθούν μέσω της κυκλοφορίας του αίματος σε διάφορους ιστούς και όργανα, συμπεριλαμβανομένου του εγκεφάλου, όπου μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως πηγή ενέργειας. Με την έλλειψη επαρκούς γλυκόζης, οι κετόνες παρέχουν εναλλακτικό καύσιμο για τα κύτταρα του σώματος, ιδίως για τον εγκέφαλο, ο οποίος κανονικά βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στη γλυκόζη για ενέργεια. Οι κετόνες διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο στην υποστήριξη του ενεργειακού μεταβολισμού κατά τη διάρκεια περιόδων περιορισμού των υδατανθράκων, παρατεταμένης νηστείας ή ορισμένων μεταβολικών καταστάσεων όπως ο διαβήτης.

Τι είναι η κέτωση;

Η κέτωση είναι μια μεταβολική κατάσταση που συμβαίνει όταν το σώμα βασίζεται κυρίως στις κετόνες. Αυτή η μετατόπιση στη χρήση των καυσίμων συμβαίνει συνήθως όταν η πρόσληψη υδατανθράκων περιορίζεται, όπως κατά τη διάρκεια μιας δίαιτας χαμηλής περιεκτικότητας σε υδατάνθρακες ή κετογονικής δίαιτας, παρατεταμένης νηστείας ή έντονης άσκησης. Στην κέτωση, το ήπαρ μετατρέπει τα λιπαρά οξέα σε κετονικά σώματα, τα οποία στη συνέχεια χρησιμοποιούνται από τα κύτταρα του σώματος για την παραγωγή ενέργειας. Η κέτωση χαρακτηρίζεται από αυξημένα επίπεδα κετονών στο αίμα και μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένη καύση λίπους, μειωμένη όρεξη και πιθανά οφέλη για την απώλεια βάρους και ορισμένες μεταβολικές καταστάσεις. Ωστόσο, είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η κέτωση πρέπει να επιτυγχάνεται με ασφάλεια και να παρακολουθείται κατάλληλα, ειδικά για άτομα με ορισμένες ιατρικές παθήσεις ή υπό ιατρική παρακολούθηση.

Πώς ξέρετε ότι είστε σε κέτωση;

Ο προσδιορισμός του αν βρίσκεστε σε κέτωση μπορεί να γίνει με διάφορες μεθόδους. Η πιο συνηθισμένη προσέγγιση είναι η εξέταση για την παρουσία κετονών στο σώμα σας. Αυτό μπορεί να γίνει μέσω εξετάσεων ούρων, αίματος ή αναπνοής. Οι δοκιμαστικές ταινίες ούρων, γνωστές ως ταινίες κετονών, παρέχουν μια απλή και προσιτή επιλογή για τη μέτρηση της παρουσίας κετονών, αλλά μπορεί να μην είναι τόσο ακριβείς όσο άλλες μέθοδοι. Η εξέταση αίματος περιλαμβάνει τη χρήση ενός μετρητή κετονών για τη μέτρηση της συγκέντρωσης των κετονών στο αίμα, παρέχοντας μια πιο ακριβή και αξιόπιστη μέτρηση. Επιπλέον, οι αναλυτές αναπνοής μπορούν να ανιχνεύσουν την ακετόνη, μια κετόνη, στην αναπνοή σας. Εκτός από τις εξετάσεις, υπάρχουν ορισμένα κοινά σημάδια που δείχνουν ότι βρίσκεστε σε κέτωση όπως:

  • Μειωμένη όρεξη
  • Αυξημένα επίπεδα ενέργειας
  • Πνευματική διαύγεια 
  • Πιθανές αλλαγές στην οσμή της αναπνοής

Ωστόσο, είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι οι ατομικές εμπειρίες μπορεί να διαφέρουν και η εξέταση είναι ο πιο αξιόπιστος τρόπος για την επιβεβαίωση της κέτωσης. Συνιστάται η διαβούλευση με έναν διαιτολόγο για εξατομικευμένη καθοδήγηση σχετικά με την επίτευξη και την παρακολούθηση της κέτωσης με ασφάλεια.

Φαγητά που πρέπει να καταναλώνονται κατά την κετογονική διατροφή

Κατά τη διάρκεια μιας κετογονικής δίαιτας, η πρωταρχική εστίαση είναι η κατανάλωση τροφίμων με χαμηλή περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες και υψηλή περιεκτικότητα σε υγιεινά λίπη. Ακολουθούν ορισμένα παραδείγματα τροφίμων που καταναλώνονται συνήθως σε μια κετογονική δίαιτα:

Υγιεινά λίπη

  • Αβοκάντο και λάδι αβοκάντο
  • Ελαιόλαδο
  • Λάδι καρύδας και γάλα καρύδας
  • Βούτυρο 
  • Ξηροί καρποί και σπόροι (αμύγδαλα, καρύδια, σπόροι chia, λιναρόσπορος)
  • Βούτυρο ξηρών καρπών (βούτυρο αμυγδάλου, φυστικοβούτυρο)
  • Κρέας (μοσχάρι, χοιρινό, πουλερικά)
  • Ψάρια και θαλασσινά (σολομός, τόνος, γαρίδες)
  • Αυγά
  • Tofu και tempeh (για χορτοφάγους/vegans)
  • Σκόνη πρωτεΐνης υψηλής ποιότητας (όπως πρωτεΐνη ορού γάλακτος ή φυτικής προέλευσης)

Μη αμυλούχα λαχανικά

  • Φυλλώδη λαχανικά (σπανάκι, λάχανο, μαρούλι)
  • Σταυρανθή λαχανικά (μπρόκολο, κουνουπίδι, λαχανάκια Βρυξελλών)
  • Κολοκυθάκια
  • Πιπεριές
  • Αγγούρι
  • Σπαράγγια

Γαλακτοκομικά προϊόντα με πλήρη λιπαρά (εάν είναι ανεκτά)

  • Τυρί
  • Ελληνικό γιαούρτι
  • Κρέμα γάλακτος

Φρούτα με χαμηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη (με μέτρο) 

  • Μούρα (φράουλες, σμέουρα, βατόμουρα)
  • Νερό (σκέτο ή ανθρακούχο)
  • Τσάι και καφές χωρίς ζάχαρη
  • Τσάι από βότανα

Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι τα μεγέθη των μερίδων και η ατομική ανοχή στους υδατάνθρακες μπορεί να διαφέρουν. Ο στόχος της κετογονικής δίαιτας είναι ο περιορισμός της πρόσληψης υδατανθράκων σε ένα επίπεδο που προάγει και διατηρεί την κέτωση. Συνήθως, αυτό περιλαμβάνει την κατανάλωση λιγότερων από 50 γραμμάρια καθαρών υδατανθράκων την ημέρα, αλλά ορισμένα άτομα μπορεί να χρειάζεται να στοχεύουν σε ακόμη χαμηλότερα επίπεδα.

Φαγητά που πρέπει να αποφεύγονται κατά την κετογονική διατροφή

Κατά τη διάρκεια της κετογονικής δίαιτας, ορισμένα τρόφιμα πρέπει να αποφεύγονται ή να περιορίζονται λόγω της υψηλής περιεκτικότητάς τους σε υδατάνθρακες, καθώς μπορούν να διαταράξουν την κέτωση και να εμποδίσουν την επιθυμητή μεταβολική μετατόπιση. Ακολουθούν ορισμένες βασικές τροφές που πρέπει να αποφεύγονται:

Δημητριακά και άμυλα 

  • Σιτάρι
  • Ρύζι
  • Βρώμη
  • Κριθάρι
  • Καλαμπόκι 
  • Ψωμί
  • Ζυμαρικά
  • Αρτοσκευάσματα 
  • Πατάτες
  • Γλυκοπατάτες 
  • Παστινάκια 

Ζαχαρούχα τρόφιμα

  • Καραμέλες
  • Κέικ
  • Μπισκότα
  • Αναψυκτικά
  • Χυμοί φρούτων
  • Ζαχαρούχα ποτά
  • Σάλτσες

Φρούτα

  • Μπανάνες
  • Μήλα
  • Πορτοκάλια
  • Σταφύλια 
  • Τροπικά φρούτα

Μικρές μερίδες μούρων όπως (με μέτρο)

  • Φράουλες
  • Σμέουρα 
  • Βατόμουρα 

Όσπρια

  • Φασόλια
  • Φακές
  • Ρεβίθια 

Τα γενικά οφέλη της κετογονικής διατροφής

Αν και οι ατομικές εμπειρίες μπορεί να ποικίλλουν, υπάρχουν ορισμένα γενικά οφέλη που σχετίζονται με την κετογονική δίαιτα:

  • Απώλεια βάρους: Η κετογονική δίαιτα είναι γνωστή για την αποτελεσματικότητά της στην προώθηση της απώλειας βάρους. Με τη μείωση της πρόσληψης υδατανθράκων και την αύξηση της κατανάλωσης λίπους, το σώμα ενθαρρύνεται να εισέλθει σε κατάσταση κέτωσης, όπου καίει κυρίως λίπος για καύσιμο. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε επιταχυνόμενη απώλεια βάρους και βελτιωμένη σύνθεση σώματος
  • Έλεγχος της όρεξης: Η υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά και η μέτρια πρόσληψη πρωτεϊνών της κετογονικής δίαιτας μπορεί να σας βοηθήσει να αισθάνεστε χορτάτοι για μεγαλύτερα χρονικά διαστήματα. Η χορταστική φύση της δίαιτας μπορεί να βοηθήσει στη μείωση των επιθυμιών και της υπερκατανάλωσης τροφής, καθιστώντας ευκολότερη τη διατήρηση ενός θερμιδικού ελλείμματος για την απώλεια βάρους
  • Βελτιωμένος έλεγχος του σακχάρου στο αίμα: Με τον αυστηρό περιορισμό των υδατανθράκων, η κετογονική δίαιτα μπορεί να βοηθήσει στη ρύθμιση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα. Οι τροφές με χαμηλή περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες και υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά ελαχιστοποιούν τις αιχμές του σακχάρου στο αίμα και την αντίσταση στην ινσουλίνη, γεγονός που μπορεί να είναι ευεργετικό για άτομα με διαβήτη τύπου 2 ή προβλήματα ευαισθησίας στην ινσουλίνη
  • Ενισχυμένη διανοητική διαύγεια και εστίαση: Πολλά άτομα αναφέρουν βελτιωμένη γνωστική λειτουργία ενώ ακολουθούν την κετογονική δίαιτα. Τα σταθερά επίπεδα σακχάρου στο αίμα και η αυξημένη παραγωγή κετονών μπορεί να παρέχουν στον εγκέφαλο μια σταθερή πηγή καυσίμου, οδηγώντας σε ενισχυμένη πνευματική διαύγεια, συγκέντρωση και ενδεχομένως ακόμη και μείωση της εγκεφαλικής ομίχλης
  • Αυξημένα επίπεδα ενέργειας: Μόλις προσαρμοστούν στην καύση λίπους για καύσιμο, τα άτομα που ακολουθούν κετογονική δίαιτα συχνά βιώνουν σταθερά επίπεδα ενέργειας καθ' όλη τη διάρκεια της ημέρας. Αυτό μπορεί να αποδοθεί στην αποτελεσματική χρήση των κετονών, οι οποίες παρέχουν μια σταθερή και διαρκή πηγή ενέργειας
  • Πιθανά οφέλη για την υγεία: Η κετογονική δίαιτα έχει μελετηθεί για τις πιθανές θεραπευτικές της επιδράσεις σε διάφορες καταστάσεις υγείας. Έχει αποδειχθεί ότι μπορεί να βελτιώσει τους δείκτες της καρδιαγγειακής υγείας, να μειώσει τη φλεγμονή, να διαχειριστεί την επιληψία σε ορισμένες περιπτώσεις και ενδεχομένως ακόμη και να υποστηρίξει την υγεία του εγκεφάλου και της νευροπροστασίας

Οι παρενέργειες της κετογονικής διατροφής

Ενώ η κετογονική δίαιτα μπορεί να έχει πολλά πιθανά οφέλη, είναι σημαντικό να γνωρίζετε τις πιθανές παρενέργειες που μπορεί να εμφανίσουν ορισμένα άτομα. Αυτές οι παρενέργειες μπορεί να ποικίλλουν σε σοβαρότητα και διάρκεια και δεν θα τις εμφανίσουν όλοι. Ακολουθούν ορισμένες κοινές παρενέργειες που σχετίζονται με την κετογονική δίαιτα:

  • Κέτο γρίπη: Πολλά άτομα εμφανίζουν συμπτώματα που μοιάζουν με γρίπη κατά την αρχική φάση της μετάβασης στην κέτωση, που συχνά αναφέρεται ως "γρίπη της κέτο". Τα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν κόπωση, πονοκέφαλο, ζάλη, ευερεθιστότητα, ναυτία και εγκεφαλική ομίχλη. Αυτά τα συμπτώματα είναι συνήθως προσωρινά και μπορούν να αντιμετωπιστούν με τη διατήρηση καλής ενυδάτωσης, τη διασφάλιση επαρκούς πρόσληψης ηλεκτρολυτών και τη σταδιακή προσαρμογή στη δίαιτα
  • Πεπτικά προβλήματα: Ορισμένα άτομα μπορεί να αντιμετωπίσουν πεπτικά προβλήματα κατά την έναρξη της κετογονικής δίαιτας. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει δυσκοιλιότητα, διάρροια ή αλλαγές στις κινήσεις του εντέρου. Αυτά τα ζητήματα μπορούν συχνά να ανακουφιστούν με την αύξηση της πρόσληψης φυτικών ινών, την κατανάλωση επαρκών ποσοτήτων μη αμυλούχων λαχανικών και τη διατήρηση της ενυδάτωσης
  • Ανισορροπία ηλεκτρολυτών: Καθώς το σώμα προσαρμόζεται στην κετογονική διατροφή, μπορεί να υπάρξει μετατόπιση στα επίπεδα των ηλεκτρολυτών, ιδιαίτερα του νατρίου, του καλίου και του μαγνησίου. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε συμπτώματα όπως μυϊκές κράμπες, κόπωση, πονοκεφάλους ή ζαλάδες. Η εξασφάλιση επαρκούς πρόσληψης τροφών πλούσιων σε ηλεκτρολύτες και η εξέταση της χορήγησης συμπληρωμάτων μπορεί να βοηθήσει στη διατήρηση της ισορροπίας
  • Αυξημένα επίπεδα χοληστερόλης: Ενώ η κετογονική δίαιτα μπορεί να οδηγήσει σε βελτίωση του προφίλ της χοληστερόλης για ορισμένα άτομα, άλλοι μπορεί να παρουσιάσουν προσωρινή αύξηση της ολικής χοληστερόλης, της LDL χοληστερόλης (που συχνά αναφέρεται ως "κακή" χοληστερόλη) και των τριγλυκεριδίων. Είναι σημαντικό να παρακολουθείτε τακτικά τα επίπεδα των λιπιδίων, ειδικά αν υπάρχει ιστορικό καρδιαγγειακών προβλημάτων, και να συμβουλεύεστε έναν επαγγελματία υγείας για εξατομικευμένη καθοδήγηση
  • Ελλείψεις θρεπτικών συστατικών: Λόγω των περιορισμένων επιλογών τροφίμων στην κετογονική δίαιτα, υπάρχει κίνδυνος ανεπαρκούς πρόσληψης ορισμένων θρεπτικών συστατικών, όπως βιταμίνες, μέταλλα και φυτικές ίνες. Είναι ζωτικής σημασίας να επικεντρωθείτε στην κατανάλωση τροφών με υψηλή περιεκτικότητα σε θρεπτικά συστατικά, συμπεριλαμβανομένων λαχανικών με χαμηλή περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες, υγιεινών λιπών και επαρκών πηγών πρωτεΐνης. Μπορεί να είναι αναγκαία η χορήγηση συμπληρωμάτων διατροφής και η τακτική παρακολούθηση της κατάστασης των θρεπτικών συστατικών
  • Περιορισμένες επιλογές τροφίμων: Η κετογονική δίαιτα περιορίζει ή εξαλείφει αρκετές ομάδες τροφίμων, συμπεριλαμβανομένων τροφίμων με υψηλή περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες, όπως τα δημητριακά, τα όσπρια και ορισμένα φρούτα. Αυτός ο περιορισμός μπορεί να καταστήσει δύσκολη την ικανοποίηση των διατροφικών προτιμήσεων, των κοινωνικών υποχρεώσεων και της μακροχρόνιας τήρησης της δίαιτας. Είναι σημαντικό να σχεδιάζετε προσεκτικά τα γεύματα και να διασφαλίζετε μια ισορροπημένη και βιώσιμη προσέγγιση της δίαιτας

Συνοπτικά, η κετογονική δίαιτα είναι μια δίαιτα χαμηλή σε υδατάνθρακες και υψηλή σε λιπαρά που προάγει την κέτωση, μια μεταβολική κατάσταση στην οποία το σώμα χρησιμοποιεί κυρίως το λίπος για καύσιμο. Έχει κερδίσει αναγνώριση για τα πιθανά οφέλη της στην απώλεια βάρους, τον έλεγχο του σακχάρου στο αίμα, τα επίπεδα ενέργειας και τη μείωση της φλεγμονής. Ο προτεινόμενος χρόνος για να ακολουθήσει κάποιος την κετογονική δίαιτα είναι μέχρι και 3 μήνες, όσο δηλαδή είναι και το διάστημα που έχουν πραγματοποιηθεί οι μελέτες που έχουν εξετάσει την αποτελεσματικότητα της κετογονικής δίαιτας. Ωστόσο, είναι σημαντικό να προσεγγίσετε την κετογονική δίαιτα με προσεκτική σκέψη, να διασφαλίσετε τη διατροφική επάρκεια και να ζητήσετε καθοδήγηση από έναν διαιτολόγο για να διαπιστώσετε αν είναι κατάλληλη για τις ατομικές σας ανάγκες και στόχους.

Καρτσωνάκη Χριστίνα RD, MSc, BSC Κλινική Διαιτολόγος - Διατροφολόγος
Η Καρτσωνάκη Χριστίνα είναι Κλινική Διαιτολόγος - Διατροφολόγος με ιδιωτικό γραφείο στων Ελληνορώσων. Έλαβε το πτυχίο της Διαιτολογίας - Διατροφολογίας από το Πανεπιστήμιο του Hertfordshire και συνέχισε με την απόκτηση του μεταπτυχιακού της τίτλου στην Ψυχολογία Υγείας από το Πανεπιστήμιο του Cardiff. Εξελίσσοντας συνεχώς την τεχνική του diet coach