Μετατραυματικό Stress: Αιτίες, συμπτώματα και θεραπευτικές προσεγγίσεις
Η Σύνθετη Διαταραχή Μετατραυματικού Stress (C-PTSD) αναπτύσσεται ως αποτέλεσμα παρατεταμένης έκθεσης σε τραυματικά συμβάντα, συχνά σε συνθήκες αδυναμίας διαφυγής. Αντίθετα με το παραδοσιακό Μετατραυματικό Stress (PTSD), που σχετίζεται κυρίως με ένα μεμονωμένο τραυματικό περιστατικό, το C-PTSD προκύπτει έπειτα από χρόνια έκθεσης σε κακοποίηση, παραμέληση ή βία.
Αιτίες και Παράγοντες του Μετατραυματικού Stress
Το C-PTSD εκδηλώνεται συνηθέστερα σε άτομα που έχουν βιώσει:
- Χρόνια συναισθηματική παραμέληση ή κακοποίηση
- Έκθεση που διαρκεί σε καταστάσεις με υπερβολικό άγχος (π.χ., εμπόριο ανθρώπων, κακομεταχείριση, περιορισμός)
- Διαρκής συναισθηματική απόρριψη
Συμπτώματα και Διαγνωστικά Στοιχεία του Μετατραυματικού Stress
Τα άτομα με C-PTSD εμφανίζουν τα βασικά συμπτώματα του PTSD, καθώς και πρόσθετα χαρακτηριστικά που συνδέονται με διαταραχές της αυτοαντίληψης και των κοινωνικών σχέσεων:
- Επαναφορές και αποφυγή: Έντονες αναμνήσεις και αποφυγή συναφών ερεθισμάτων
- Διαταραχές συναισθηματικής ρύθμισης: Απρόβλεπτες αλλαγές συναισθημάτων, εξάρσεις θυμού και παρατεταμένη θλίψη
- Αλλοιωμένη αυτοαντίληψη: Χαμηλή αυτοπεποίθηση, αισθήματα ντροπής και ενοχής
- Δυσχέρειες στις διαπροσωπικές σχέσεις: Δυσπιστία προς τους άλλους, φόβος απόρριψης και αδυναμία δημιουργίας σταθερών δεσμών
Θεραπευτικές Μέθοδοι του Μετατραυματικού Stress
Η αντιμετώπιση του C-PTSD απαιτεί μια ολοκληρωμένη προσέγγιση, η οποία μπορεί να περιλαμβάνει:
- Γνωσιακή - Συμπεριφορική Θεραπεία (CBT): Επικεντρώνεται στην αναγνώριση και αλλαγή των αρνητικών σκέψεων και συμπεριφορών
- EMDR (Απευαισθητοποίηση και Επανεπεξεργασία μέσω Οφθαλμικών Κινήσεων): Μέθοδος που ενσωματώνει διμερή διέγερση για την επεξεργασία τραυματικών μνημών
- Θεραπεία Εστιασμένη στη Σταθεροποίηση: Περιλαμβάνει τεχνικές γείωσης, όπως η τεχνική 5 - 4 - 3 - 2 - 1 και η χρήση αγκυρών (anchoring techniques) για τη διαχείριση των αναδρομών
- Φαρμακευτική αγωγή: Υπό συγκεκριμένες συνθήκες, αντικαταθλιπτικά ή αγχολυτικά μπορούν να συνδράμουν στη διαχείριση των εκδηλώσεων
Συνοπτικά, η Σύνθετη Διαταραχή Μετατραυματικού Stress συνιστά μια σοβαρή και πολύπλοκη διαταραχή, η οποία χρειάζεται μια εξατομικευμένη θεραπευτική προσέγγιση. Οι έρευνες συνεχίζουν να εστιάζουν στη δημιουργία πιο αποτελεσματικών μεθόδων, έχοντας ως στόχο την επανάκτηση της ψυχικής υγείας των ατόμων που έχουν βιώσει χρόνια τραυματικά γεγονότα.
