Πότε είναι απαραίτητη η συμβουλευτική γονέων;

Χριστογιαννοπούλου Κατερίνα

Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας

15 Μαϊ 2024

Τι είναι η συμβουλευτική γονέων;

Η συμβουλευτική γονέων είναι μια διαδικασία που βοηθά τους γονείς ή τους φροντιστές των παιδιών να έρθουν σε επαφή με τις ανάγκες των παιδιών και των θεμάτων που ανακύπτουν κατά την ανατροφή τους. Στόχος της γονεϊκής συμβουλευτικής είναι να διερευνήσει τα προβλήματα που προκύπτουν σε μία οικογένεια προκειμένου να βρεθούν τρόποι διαχείρισης αυτών, με παράλληλη ενίσχυση των γονεϊκών δεξιοτήτων.

Η συμβουλευτική γονέων προσφέρεται συνήθως από αδειούχους επαγγελματίες ψυχικής υγείας, όπως ψυχολόγους, συμβούλους ψυχικής υγείας, θεραπευτές και κοινωνικούς λειτουργούς. Αυτοί οι επαγγελματίες διαθέτουν γνώση στη διαπαιδαγώγηση του παιδιού, καθώς και των δυσλειτουργικών δυναμικών που μπορεί να αναπτυχθούν σε μία οικογένεια.

Σε ποιον απευθύνεται η συμβουλευτική γονέων;

Οι γονεϊκές συμβουλευτικές υπηρεσίες απευθύνονται συνήθως σε γονείς, φροντιστές και κηδεμόνες που είναι υπεύθυνοι για τη φροντίδα και την ανατροφή των παιδιών. Οι υπηρεσίες αυτές προσφέρουν υποστήριξη και καθοδήγηση σε όλα τα στάδια της εξελικτικής πορείας του παιδιού.

Συγκεκριμένα απευθύνεται σε:

• Νέους γονείς
• Μονογονεϊκές οικογένειες
• Μικτές οικογένειες
• Γονείς παιδιών με ειδικές ανάγκες
• Γονείς εφήβων
• Γονείς που χρειάζονται καθοδήγηση σε συγκεκριμένα θέματα
• Γονείς που αναζητούν ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής
• Γονείς που αντιμετωπίζουν προκλήσεις, όπως: πολιτισμικές διαφορές, μετεγκατάσταση ή οικονομικές δυσκολίες
• Συν-γονείς και διαζευγμένοι γονείς

Τι επιτυγχάνεται μέσω της συμβουλευτικής γονέων;

Η συμβουλευτική γονέων επιτυγχάνει μια σειρά θετικών αποτελεσμάτων που συμβάλλουν στην ευημερία τόσο των γονέων όσο και των παιδιών. Συγκεκριμένα:

• Βελτιωμένες γονεϊκές δεξιότητες: Η συμβουλευτική γονέων παρέχει στους γονείς πρακτικά εργαλεία, τεχνικές και στρατηγικές για τον αποτελεσματικό χειρισμό διαφόρων προκλήσεων. Οι γονείς μαθαίνουν πώς να επικοινωνούν καλύτερα, να έχουν εποπτεία της συμπεριφοράς τους και να θέτουν με σωστά τρόπο όρια.
• Βελτιωμένη επικοινωνία: Η αποτελεσματική επικοινωνία είναι απαραίτητη για ένα αρμονικό οικογενειακό περιβάλλον. Η συμβουλευτική γονέων βοηθά τους γονείς να αναπτύξουν καλύτερες επικοινωνιακές δεξιότητες, επιτρέποντάς τους να εκφράζουν με σαφήνεια τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους, ενώ παράλληλα να ακούνε ενεργά τα παιδιά τους
• Ενισχυμένη σχέση γονέων - παιδιών: Μέσω της συμβουλευτικής, οι γονείς μαθαίνουν πώς να καλλιεργούν έναν ισχυρό δεσμό με τα παιδιά τους. Αυτό περιλαμβάνει την κατανόηση των αναγκών των παιδιών τους, το να περνούν ποιοτικό χρόνο υπό το πρίσμα μιας ασφαλούς συναισθηματικής σύνδεσης
• Διαχείριση της συμπεριφοράς των παιδιών: Η συμβουλευτική γονέων βοηθά τους γονείς να διαχειριστούν την προκλητική συμπεριφορά των παιδιών τους. Οι γονείς μαθαίνουν πώς να εκπαιδεύουν το παιδί τους στην αυτοπειθαρχία, να αντιμετωπίζουν τις συγκρούσεις και να προωθούν τη θετική συμπεριφορά μέσω της θετικής ενίσχυσης
• Βελτιωμένες δεξιότητες επίλυσης προβλημάτων: Η συμβουλευτική γονέων ενθαρρύνει τους γονείς να προσεγγίζουν τις προκλήσεις και τις συγκρούσεις με νοοτροπία επίλυσης προβλημάτων. Οι γονείς μαθαίνουν να αντιμετωπίζουν τα ζητήματα συνεργατικά και να βρίσκουν λύσεις που είναι επωφελείς τόσο για τους γονείς όσο και για τα παιδιά
• Μειωμένο γονεϊκό άγχος: Η γονεϊκότητα μπορεί να είναι αγχωτική και η συμβουλευτική παρέχει στους γονείς ένα τρόπο διαχείρισης αυτού του άγχους.
• Αυξημένη αυτοπεποίθηση: Καθώς οι γονείς αποκτούν νέες δεξιότητες και στρατηγικές, αυξάνεται η εμπιστοσύνη τους στις γονεϊκές τους ικανότητες. Αυτή η νεοαποκτηθείσα αυτοπεποίθηση επηρεάζει θετικά τις αλληλεπιδράσεις τους με τα παιδιά τους και τη συνολική προσέγγισή τους στη γονεϊκή μέριμνα
• Καλλιέργεια της συναισθηματικής νοημοσύνης: Η συμβουλευτική γονέων δίνει έμφαση στη σημασία της συναισθηματικής νοημοσύνης. Οι γονείς καλλιεργούν την ενσυναίσθηση ως προς τα παιδιά τους. Γεγονός που οδηγεί σε συναισθηματικά ώριμα παιδιά.
• Αποτελεσματική συν-γονεϊκή συμβίωση (σε διαζευγμένες ή μικτές οικογένειες): Για τους γονείς που βιώνουν σύνθετες οικογενειακές καταστάσεις, όπως οι διαζευγμένες ή μικτές οικογένειες, η συμβουλευτική μπορεί να συντελέσει σε μία πιο ομαλή συν-γονεϊκή συμβίωση.

Τι δεν επιτυγχάνεται μέσω της συμβουλευτικής γονέων;

Η συμβουλευτική γονέων μπορεί να προσφέρει πολύτιμα εργαλεία, στρατηγικές και υποστήριξη για τη βελτίωση των γονεϊκών δεξιοτήτων και της οικογενειακής δυναμικής. Ωστόσο, δεν μπορεί να εγγυηθεί άμεσες λύσεις, εξάλειψη όλων των προκλήσεων ή τελειότητα. Επίσης, δεν υποδεικνύει, αλλά μάλλον αναδεικνύει και κατανοεί δυναμικά, δεν μπορεί από μόνη της να διαχειριστεί προβλήματα συμπεριφοράς που άπτονται ιατρικής παρέμβασης ούτε ελέγχει τις εξωτερικές συνθήκες. Η συμβουλευτική γονέων είναι μια χρήσιμη πηγή, αλλά η γονεϊκότητα παραμένει ένα συνεχές ταξίδι με τις δικές του πολυπλοκότητες και εμπειρίες μάθησης.

Πότε είναι απαραίτητη η συμβουλευτική γονέων;

Η συμβουλευτική γονέων είναι απαραίτητη σε διάφορες καταστάσεις όπου οι γονείς μπορεί να επωφεληθούν από την επαγγελματική καθοδήγηση και υποστήριξη. Ακολουθούν ορισμένα σενάρια κατά τα οποία η γονεϊκή συμβουλευτική καθίσταται απαραίτητη:

• Προκλήσεις συμπεριφοράς

Όταν οι γονείς αντιμετωπίζουν επίμονα προβλήματα συμπεριφοράς στα παιδιά τους, όπως επιθετικότητα, προκλητικότητα ή ξεσπάσματα, η συμβουλευτική μπορεί να παρέχει αποτελεσματικές στρατηγικές για τη διαχείριση της συμπεριφοράς

• Διακοπή επικοινωνίας

Εάν η επικοινωνία μεταξύ γονέων και παιδιών γίνεται τεταμένη, οδηγώντας σε παρεξηγήσεις ή συγκρούσεις, η συμβουλευτική μπορεί να βοηθήσει στη βελτίωση των επικοινωνιακών δεξιοτήτων και στην προώθηση της κατανόησης

• Σημαντικές μεταβάσεις ζωής

Κατά τη διάρκεια σημαντικών αλλαγών στη ζωή, όπως το διαζύγιο, η ανάμειξη οικογενειών, η μετακόμιση ή η γέννηση ενός αδελφού, η συμβουλευτική γονέων μπορεί να βοηθήσει τις οικογένειες να διάγουν αυτές τις μεταβάσεις με σταθερότητα

• Θέματα που σχετίζονται με το σχολείο

Όταν οι γονείς αντιμετωπίζουν προκλήσεις που σχετίζονται με την εκπαίδευση του παιδιού τους, τον εκφοβισμό, την πίεση των συνομηλίκων ή τις ακαδημαϊκές επιδόσεις, η συμβουλευτική προσφέρει εργαλεία για την αντιμετώπιση αυτών των προβλημάτων

• Θέματα συναισθηματικής και ψυχικής υγείας

Εάν ένα παιδί αντιμετωπίζει συναισθηματικές ή ψυχικές προκλήσεις, η γονεϊκή συμβουλευτική μπορεί να βοηθήσει τους γονείς να παρέχουν την κατάλληλη υποστήριξη και καθοδήγηση

• Γονεϊκό άγχος

Όταν οι απαιτήσεις της γονεϊκής μέριμνας οδηγούν σε άγχος, εξάντληση ή αίσθημα υπερβολής, η συμβουλευτική προσφέρει τεχνικές μείωσης του άγχους

• Συγκρούσεις γονέων

Εάν οι γονείς έχουν διαφορετικό στυλ ανατροφής ή έχουν αντιπαραθέσεις στην προσέγγισή τους για την ανατροφή των παιδιών τους, η συμβουλευτική βοηθά να βρεθεί κοινός τόπος

• Εφηβικές προκλήσεις

Κατά τη διάρκεια των εφηβικών χρόνων, όταν η δυναμική γονέα - παιδιού αλλάζει, η συμβουλευτική μπορεί να βοηθήσει τους γονείς σε θέματα όπως: ανεξαρτησία, επικοινωνία και πειθαρχία

• Γονείς με ειδικές ανάγκες

Οι γονείς παιδιών με ειδικές ανάγκες συχνά χρειάζονται εξειδικευμένη καθοδήγηση για να διασφαλίσουν ότι παρέχουν την καλύτερη δυνατή φροντίδα και υποστήριξη στο παιδί τους και στους εαυτούς τους

• Προληπτικά μέτρα

Ακόμη και αν δεν υπάρχουν σημαντικά ζητήματα, η συμβουλευτική αποτελεί ένα εκπαιδευτικό εργαλείο για μια χαρούμενη οικογένεια.

Ποια είναι η διαδικασία της συμβουλευτικής γονέων;

Η διαδικασία της συμβουλευτικής γονέων περιλαμβάνει μια αρχική συνεδρία για την κατανόηση των ανησυχιών και τον καθορισμό των στόχων. Μέσω των τακτικών συνεδριών, οι γονείς μαθαίνουν στρατηγικές και δεξιότητες για την αντιμετώπιση των προκλήσεων και την ενίσχυση της επικοινωνίας. Εφαρμόζουν αυτές τις στρατηγικές στο σπίτι και παρατηρούν τις αλλαγές στη σχέση με τα παιδιά τους.

Η γονεϊκότητα είναι ένα ταξίδι αγάπης, εξέλιξης και επαναπροσδιορισμού τόσο για τους γονείς όσο και για τα παιδιά. Ενώ μπορεί να ανακύψουν προκλήσεις, οι αρχές της καλής επικοινωνίας, των ασφαλών ορίων και της διαρκούς αυτοπαρατήρησης μπορούν να καθοδηγήσουν τους γονείς και στις πιο δύσκολες στιγμές. Η ενθάρρυνση της περιέργειας, ο επαναπροσδιορισμός των ορίων και ο ποιοτικός χρόνος δημιουργούν ισχυρά θεμέλια για μια σχέση αγάπης μεταξύ γονέα και παιδιού. Να θυμάστε ότι είναι σημαντικό να ενστερνίζεστε συχνά διαφορετικές απόψεις από τις δικές σας, εάν αυτές φαίνεται να είναι λειτουργικές. Η γνώση επέρχεται με την εμπειρία, έτσι τα πιθανά λάθη κατά το γονεϊκό ταξίδι είναι αναμενόμενα και αναπόφευκτα. Το σημαντικό είναι, όταν συνειδητοποιούμε αυτά τα λάθη τι κάνουμε μετά. Διότι καλός γονέας δεν είναι ο αλάνθαστος, καθότι αυτό αδύνατον, αλλά αυτός που διατίθεται να δουλέψει με τα λάθη του για την ευημερία του ιδίου και της οικογένειάς του.

Η Χριστογιαννοπούλου Κατερίνα είναι Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας, Συνθετικής προσέγγισης και διατηρεί το προσωπικό της γραφείο στη Γλυφάδα. Είναι απόφοιτη της Συνθετικής Συμβουλευτικής του Middlesex University London. Είναι, επίσης, κάτοχος διπλώματος στην Συμβουλευτική του Ινστιτούτου Ανθρωπιστικών σπουδών & Εναλλακτικών Θεραπειών Natural Health Scien