Τεστ ΠΑΠ: Τί δείχνει, πώς και πότε γίνεται
Οι γυναικολογικές εξετάσεις είναι ένα από τα καλύτερα εργαλεία για την πρόληψη και διάγνωση παθήσεων που αφορούν τις γυναίκες. Η επίσκεψη στο γυναικολόγο για τη διενέργεια αυτών των προληπτικών εξετάσεων από τις ενήλικες γυναίκες συνιστάται να γίνεται κάθε χρόνο.
Μια από τις σημαντικότερες προληπτικές γυναικολογικές εξετάσεις είναι το τεστ ΠΑΠ. Στο άρθρο αυτό θα βρείτε σημαντικές πληροφορίες σχετικά με το τι ακριβώς είναι το τεστ ΠΑΠ (Pap Test), γιατί είναι σημαντικό για την διατήρηση της υγείας της γυναίκας, κάθε πότε πρέπει να γίνεται, από ποια ηλικία και πόσο αξιόπιστα είναι τα αποτελέσματά του.
Τι είναι το τεστ ΠΑΠ;
Το τεστ ΠΑΠ, ή αλλιώς τεστ Παπανικολάου, είναι μια εξέταση που χρησιμοποιείται για τον έλεγχο του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας στις γυναίκες, αλλά και την αποκάλυψη αλλαγών στα κύτταρα του τραχήλου της μήτρας που μπορεί να οδηγήσουν στην ανάπτυξη καρκίνου μελλοντικά.
Το τεστ ΠΑΠ περιλαμβάνει τη συλλογή κυττάρων από τον τράχηλο της μήτρας, ή αλλιώς το κάτω μέρος της μήτρας που συνδέεται με το κολπικό κανάλι. Τα κύτταρα αυτά ελέγχονται στη συνέχεια στο εργαστήριο για τυχόν αλλοιώσεις που υποδηλώνουν καρκίνο ή σημάδια που δείχνουν πως μπορεί να αναπτυχθούν σε καρκινικά κύτταρα στο μέλλον.
Επομένως, το τεστ ΠΑΠ αποτελεί έναν αξιόπιστο τρόπο έγκαιρης ανίχνευσης του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, αλλά και ένα πρώτο βήμα για την παρεμπόδιση της πιθανής ανάπτυξης του καρκίνου αυτού.
Γιατί είναι τόσο σημαντικό το τεστ ΠΑΠ; Τεστ ΠΑΠ τι ανιχνεύει;
Το τεστ ΠΑΠ είναι εξαιρετικά σημαντικό, καθώς χρησιμοποιείται για την έγκαιρη διάγνωση και πρόληψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας. Συγκεκριμένα, το τεστ ΠΑΠ πραγματοποιείται για τον εντοπισμό αλλαγών στα κύτταρα του τραχήλου της μήτρας πριν αυτά μετατραπούν σε καρκινικά, καθώς και για την έγκαιρη ανίχνευση καρκινικών κυττάρων, αυξάνοντας έτσι τις πιθανότητες αποτελεσματικής καταπολέμησης του καρκίνου.
Το τεστ ΠΑΠ συνήθως γίνεται συνδυαστικά με μια πυελική εξέταση, ενώ σε γυναίκες άνω των 30 ετών μπορεί να συνδυαστεί επίσης με ένα HPV τεστ, ή αλλιώς τεστ ανίχνευσης του ιού των ανθρώπινων κονδυλωμάτων, ο οποίος μεταδίδεται μέσω της σεξουαλικής επαφής και μπορεί να προκαλέσει καρκίνο του τραχήλου της μήτρας.
Σε ποιες ηλικίες πρέπει να γίνεται το τεστ ΠΑΠ;
Ένας γυναικολόγος μπορεί να προτείνει ποια είναι η κατάλληλη στιγμή για κάθε γυναίκα να ξεκινήσει τους τακτικούς ελέγχους μέσω τεστ ΠΑΠ. Σε γενικές γραμμές όμως, η ηλικία των 21 ετών συνιστάται ως η πιο κατάλληλη για την έναρξη της διενέργειας τεστ ΠΑΠ σε τακτική βάση.
Κάθε πότε πρέπει να γίνεται το τεστ ΠΑΠ;
Το πόσο συχνά μια γυναίκα πρέπει να κάνει το τεστ ΠΑΠ εξαρτάται από διάφορους παράγοντες, όπως η ηλικία, το ιατρικό ιστορικό και τα αποτελέσματα του τελευταίου τεστ ΠΑΠ που έγινε.
Οι γυναίκες ηλικίας 21 έως 29 ετών, που είχαν φυσιολογικά αποτελέσματα στο προηγούμενό τους τεστ ΠΑΠ, μπορούν να κάνουν το επόμενο μετά από 3 χρόνια.
Οι γυναίκες ηλικίας 30 έως και 65 ετών μπορούν να κάνουν το τεστ ΠΑΠ κάθε 3 χρόνια ή κάθε 5 χρόνια εάν αυτό γίνεται σε συνδυασμό με ένα HPV τεστ.
Οι περισσότερες γυναίκες δεν χρειάζεται να κάνουν τεστ ΠΑΠ μετά την ηλικία των 65 ετών, εάν τα αποτελέσματα του τεστ ΠΑΠ για όλα τα προηγούμενα χρόνια ήταν φυσιολογικά ή εάν έχει γίνει χειρουργική επέμβαση για την αφαίρεση της μήτρας και του τραχήλου της μήτρας (ολική υστερεκτομή).
Ωστόσο, εάν κάποια γυναίκα εμφανίζει αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, μπορεί να χρειαστεί πραγματοποίηση του τεστ ΠΑΠ πιο συχνά ή και μετά την ηλικία των 65 ετών. Μερικοί από τους παράγοντες κινδύνου για εμφάνιση καρκίνου του τραχήλου της μήτρας είναι οι εξής:
- Εντοπισμός προκαρκινικών κυττάρων σε προηγούμενο τεστ ΠΑΠ
- Λοίμωξη από τον ιό HIV
- Εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα λόγω χημειοθεραπείας, μακροχρόνιας χρήσης κορτικοστεροειδών και μεταμόσχευσης οργάνων
- Ιστορικό καπνίσματος
- Έκθεση στη διαιθυλοστιλβεστρόλη (DES) κατά την εμβρυϊκή ζωή
Ποια μέρα είναι η καταλληλότερη για το τεστ ΠΑΠ;
Το τεστ ΠΑΠ δεν πρέπει να πραγματοποιείται κατά τη διάρκεια της περιόδου, καθώς η αιμορραγία μπορεί να επηρεάσει το πόσο ακριβή θα είναι τα αποτελέσματά του. Η καταλληλότερη στιγμή για να κάνει μια γυναίκα το τεστ ΠΑΠ είναι περίπου 5 ημέρες μετά το τέλος της περιόδου της.
Επιπλέον, για να είναι πιο ακριβή τα αποτελέσματα του τεστ ΠΑΠ, για 2 με 3 ημέρες πριν από αυτό, οι γιατροί συνιστούν:
- Αποφυγή χρήσης ταμπόν
- Αποφυγή χρήσης κρέμας, φαρμάκων, υπόθετων, λιπαντικού ή άλλων προϊόντων στην περιοχή του κόλπου
- Αποχή από το σεξ
- Αποφυγή ξεπλύματος της περιοχής του κόλπου
Ποια είναι η διαδικασία του τεστ ΠΑΠ; Τεστ ΠΑΠ πώς γίνεται;
Το τεστ ΠΑΠ πραγματοποιείται από έναν γυναικολόγο και διαρκεί για λίγα μόνο λεπτά. Η διαδικασία περιλαμβάνει αρχικά την εισαγωγή ενός μεταλλικού ή πλαστικού εργαλείου (κολπικός διαστολέας ή διαστολέας κόλπου) στον κόλπο της γυναίκας, με σκοπό να διευρυνθούν τα τοιχώματα του κόλπου και να είναι πιο ορατός ο τράχηλος της μήτρας. Στη συνέχεια, ο γυναικολόγος εισάγει έναν ειδικό στυλεό για να παραλάβει ένα δείγμα κυττάρων από τον τράχηλο της μήτρας, το οποίο τοποθετεί σε ένα υγρό διάλυμα και το στέλνει στο εργαστήριο για έλεγχο.
Η διαδικασία του τεστ ΠΑΠ δεν είναι επώδυνη, αλλά μπορεί να προκαλέσει μια μικρή ενόχληση.
Αποτελέσματα τεστ ΠΑΠ και αξιοπιστία
Ερμηνεία αποτελεσμάτων τεστ ΠΑΠ. Ένα τεστ ΠΑΠ μπορεί να έχει ένα από τα παρακάτω πιθανά αποτελέσματα:
- Φυσιολογικό αποτέλεσμα
Ένα φυσιολογικό, ή αλλιώς αρνητικό, αποτέλεσμα είναι καλό, καθώς υποδεικνύει πως δεν βρέθηκαν προκαρκινικά ή καρκινικά κύτταρα στον τράχηλο της μήτρας
- Ασαφές αποτέλεσμα
Ένα ασαφές αποτέλεσμα μπορεί να σημαίνει πως το δείγμα που παραλήφθηκε από τον τράχηλο της μήτρας δεν περιείχε αρκετά κύτταρα ή τα κύτταρα μπορεί να είχαν σχηματίσει συσσωματώματα, με αποτέλεσμα να μην διακρίνονται καλά. Σε αυτή την περίπτωση, ο γυναικολόγος μπορεί να ζητήσει την πραγματοποίηση ενός δεύτερου τεστ ΠΑΠ 2 έως 4 μήνες μετά.
- Μη φυσιολογικό αποτέλεσμα
Το μη φυσιολογικό, ή θετικό τεστ ΠΑΠ, αποτέλεσμα του τεστ ΠΑΠ σημαίνει πως παρατηρήθηκαν μη φυσιολογικές αλλαγές στα κύτταρα του τραχήλου της μήτρας, αλλά αυτό δεν συνεπάγεται αυτομάτως πως κάποιος έχει καρκίνο του τραχήλου της μήτρας.
Αντιθέτως, μερικοί λόγοι που μπορεί να συμβάλουν στα μη φυσιολογικά αποτελέσματα του τεστ ΠΑΠ, εκτός από τον καρκίνο, είναι:
- Η ήπια φλεγμονή (ήπια τραχηλίτιδα στο τεστ ΠΑΠ) ή δυσπλασία των κυττάρων του τραχήλου της μήτρας
- Η λοίμωξη από τον HPV
- Ένα εργαστηριακό σφάλμα
Στην περίπτωση μη φυσιολογικού αποτελέσματος του τεστ ΠΑΠ, ο γυναικολόγος συνήθως προτείνει την πραγματοποίηση ενός ακόμη τεστ ΠΑΠ λίγους μήνες μετά. Εάν και σε αυτό το τεστ ΠΑΠ παρατηρηθούν μη φυσιολογικά κύτταρα στον τράχηλο της μήτρας, ο γυναικολόγος θα προχωρήσει σε περαιτέρω έλεγχο μέσω μιας διαδικασίας, που ονομάζεται κολποσκόπηση, ή μέσω λήψης βιοψίας από τις περιοχές που φαίνονται μη φυσιολογικές.
Το τεστ ΠΑΠ θεωρείται ασφαλές και αξιόπιστο ως μέσο προσυμπτωματικού ελέγχου για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. Ωστόσο, είναι πιθανό σε ορισμένες περιπτώσεις να αποτύχει στον εντοπισμό των μη φυσιολογικών κυττάρων, δίνοντας ψευδώς αρνητικό αποτέλεσμα.